Epidemie piszą historie
Irena KuczyńskaPo epidemiach cholery, „morowym powietrzu”, zarazach, pozostały krzyże choleryczne i ślady po cmentarzach, najczęściej na starych mapach. Zarazę najczęściej przenosiło wojsko, a walczono z nią głównie modlitwą. W czasie największej zarazy w 1852 roku zmarł co 8. mieszkaniec Pleszewa Pierwsza odnotowana epidemia cholery w Pleszewie została odnotowana w historii parafii farnej w Pleszewie, spisanej przez…
Pleszewski kalendarz na 2020 rok cz. I
Pleszewski kalendarz na 2020 rok zawiera 12 zdjęć firm, zakładów, instytucji dawnego Pleszewa. Każde zdjęcie, pochodzące ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Pleszewie, opatrzone jest krótkim opisem, utworzonym przez kustosza Witolda Hajdasza. Kalendarz można kupić w Muzeum Regionalnym. Zaprezentowane na kartkach kalendarza budynki w większości przetrwały, niektóre zniknęły, w wielu przypadkach zmieniły swoje funkcje. Kalendarz wydobywa…
Przy Ogrodowej 3 była stolarnia, będą mieszkania
Ciekawa jest historia nieruchomości przy ulicy Sienkiewicza 20, gdzie przez 70 lat produkowano meble. Wejście do stolarni było od ulicy Ogrodowej 3. Wkrótce dawna stolarnia zostanie przerobiona na mieszkania. Ale duch miejsca pozostanie… Posesja, której historię w tym poście opisuję, jest położona pomiędzy dwoma ulicami: Sienkiewicza i Ogrodową. Dwupiętrową kamienicę z czerwonej cegły przy ul….
Tablice, groby, kamienie
Tablice, groby, kamienie upamiętniają w powiecie pleszewskim wydarzenia i bohaterów związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Dzisiaj tam leżą kwiaty, płoną znicze a starsi przypominają młodszym, kogo upamiętniają. W Kowalewie na dworcu jest tablica, która upamiętnia przejazd marszałka Józefa Piłsudskiego 25 października 1919 roku z Warszawy do Poznania. Ufundowali ją w 1934 roku członkowie pleszewskiego…
80 rocznica egzekucji siedmiu mieszkańców Pleszewa w Boreczku
6 listopada 1939 roku Niemcy zamordowali w Lasku Malińskim 7 młodych mieszkańców Pleszewa. Był to ostatni akord operacji „Tannenberg”, czyli niszczenia polskiej inteligencji – mówi historyk IPN Tomasz Cieślak. Inscenizacja wydarzeń sprzed 80 lat odbyła się kilka dni temu w Muzeum Regionalnym w Pleszewie. W uczestników wydarzeń sprzed 80 lat wcielili się członkowie Drużyny Tradycji…
Nowy nagrobek pierwszego burmistrza Pleszewa
Na cmentarzu parafialnym w Pleszewie odnowiono nagrobek rodziny pierwszego burmistrza miasta Pleszewa po odzyskaniu niepodległości – Stefana Karczewskiego. Oddzielna tablica z boku nagrobka upamiętnia jego dzieci, które kończyły pleszewskie gimnazjum, w tym prof. Zofię Karczewską- Markiewicz – twórczynię Katedry Iberystyki na Uniwersytecie Warszawskim – autorkę książki „Panna lodowata” poświęconej swoim przodkom ale też księżnej Izabeli…
Był kościółek, była poczta, została ulica
Skąd się wzięła ulica św. Ducha w Pleszewie. I dlaczego biegnie przy poczcie. Historia, którą za chwilę opowiem, sięga początku XVI wieku, czasów króla Zygmunta Starego i księżnej Anny Raciborskiej. Pleszew był wtedy niewielki. Wg ostatnich badań, nie był nawet otoczony murami, ale wałami. Ich ślad pozostał w kształcie ulic Garncarskiej i Tynieckiej. Na wprost…
Żołnierz Września z Ostroroga
Mój Tata – st. strzelec Michał Leśny z Ostroroga był żołnierzem Września. 29 sierpnia został zmobilizowany do 69 Pułku Piechoty w Gnieźnie. Do domu wrócił w 1946 roku. O długim i pracowitym życiu mojego Taty Michała Leśnego (1911 – 2008) pisałam już na blogu. TUTAJ Dzisiaj przypomnę wojenne losy, które Tata zostawił na pożółkłych kartkach…
Tak się rodził kapitalizm w Pleszewie
Czy pamiętacie rozkładane łóżka i budki przy pawilonie na ulicy Gwardii Ludowej? Na przełomie lat 80. i 90. handel przeniósł się ze sklepów na ulice. Tak się rodził w Pleszewie wolny rynek. Na starych zdjęciach widać stragany, rozkładane łóżka, turystyczne stoliki, otwarte bagażniki fiatów i wartburgów a wokół nich tłumy ludzi. Jedni sprzedawali, drudzy kupowali….
Pleszew przed wyborami, które zmieniły Polskę
30 lat temu trwała w Pleszewie kampania wyborcza. Komitet Obywatelski „Solidarność” prowadził kampanię kandydatom Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” do Sejmu i Senatu. Ale o tym jeszcze napiszę przed 4 czerwca, kiedy to na pleszewskim rynku zatańczymy wspólnie poloneza dla Polski. Szczegóły TUTAJ W tym poście chciałabym namalować obraz Pleszewa roku 1989. Zupełnie inaczej wyglądał pleszewski rynek, chociaż…
Wspomnienie o ks. kanoniku Kazimierzu Wenclu
5 kwietnia mija 4 rocznica śmierci ks. kanonika Kazimierza Wencla – długoletniego proboszcza parafii Wniebowzięcia NMP w Ostrorogu. Parafianie wciąż o Nim pamiętają, grób księdza jest otoczony zniczami i kwiatami. Wielkanoc roku 2015 przypadła na 5 kwietnia. Jeszcze na rezurekcji parafianie modlili się o zdrowie dla księdza kanonika. Po mszy świętej o godzinie 11.00 już…
Wspomnienia szkolnego mundurka
Szkolny mundurek z sentencjami wpisanymi przez kolegów z klasy, który od 41 lat przechowuje Marzena Dąbkiewicz, zainspirował mnie do spisania wspomnień absolwentki pleszewskiego liceum z roku 1978. Stworzenie na portalu społecznościowym grupy Absolwenci pleszewskiego Staszica spowodowało wzrost zainteresowania szkołą, która przygotowuje się do setnych urodzin. Szczegóły Zjazdu Absolwentów Liceum im. St. Staszica w Pleszewie TUTAJ….
Tak się bawił Pleszew 95 lat temu
Zaproszenia na bale, rauty, zabawy, herbatki z tańcami organizowane w Pleszewie w latach 20. XX wieku, są źródłem wiedzy o życiu pleszewskich elit. Owe zaproszenia odnalazła w rodzinnym archiwum Danuta Basińska – Szablewska – siostrzenica prof. Bonifacego Wróblewskiego – nauczyciela języka polskiego w Zespole Szkół Technicznych w Pleszewie. I to ona jest autorką tego posta….
Rozpoznał macewę z grobu swojego przodka w Dobrzycy
W dobrzyckim parku znajdują się resztki macew z cmentarza żydowskiego. Jedna z nich upamiętnia Benjamina Fraenkela. Zdjęcie macewy rozpoznał w internecie jego prapraprawnuk z Izraela. Yair Gil napisał do autora bloga – pleszewianina Norberta Zaczka, który szuka w powiecie pleszewskim ,,miejsc zapomnianych’’ – ewangelickich i żydowskich cmentarzy. Fotografuje je i opisuje na swoim blogu ,,Zapomniane-miejsca.blog….
Moi dziadkowie Leśni i Ratajczakowie
Z okazji Dnia Babci i Dziadka wspominam moich dziadków: Józefę i Wincentego Ratajczaków po kądzieli oraz Annę i Michała Leśnych po mieczu. Jeśli chodzi o przodków mojej mamy Ireny, zachowały się zdjęcia nie tylko moich dziadków, ale też pradziadków. Rodzice mojego dziadka Wincentego – Marianna i Andrzej Ratajczakowie mieszkali w Kluczewie koło Ostroroga. Pradziadek Andrzej…
100 lat temu Polska wróciła do Pleszewa
6 stycznia 1919 roku na pleszewskim ratuszu umieszczono Orła Białego. Trzy dni wcześniej władzę w mieście i powiecie pleszewskim przejęli Polacy. Atmosferę w Pleszewie w końcówce 1918 roku, wybuch Powstania Wielkopolskiego oraz udział Pleszewian w zdobywaniu Poznania, Krotoszyna i Ostrowa opisałam już na blogu Szczegóły TUTAJ Tymczasem nadszedł nowy 1919 rok. Tomasz Wojtala w książce…
Pleszewianie walczyli o Poznań i o Krotoszyn
W pierwszych godzinach Powstania Wielkopolskiego 27 XII 1918 roku pleszewianie pośpieszyli z pomocą Poznaniowi, w kolejnych dniach wyzwalali Krotoszyn. Wybuch powstania w Poznaniu nie zaskoczył pleszewian. Czekali tylko na sygnał. I ten nadszedł. 27 grudnia 1918 roku o godzinie 17.00. kompania złożona z 80 powstańców pod dowództwem sierż. Antoniego Kozłowicza wyruszyła do stolicy Wielkopolski. Dość…
Paderewski gościł u Kwileckich w Oporowie
Ignacy Jan Paderewski w lutym 1890 roku odwiedził Kwileckich w Oporowie. Młodziutkiego pianistę, który 28 lat później dał impuls do wybuchu Powstania Wielkopolskiego, zaprosili Mieczysław i Maria Kwileccy – właściciele Oporowa. Ignacy Jan Paderewski był najwybitniejszym gościem, który odwiedził Oporowo w powiecie szamotulskim. Było to w roku 1890. Maria Kwilecka, pod wpływem listu swej ciotki z…
Cicha bohaterka z Ostroroga
Nominuję moją cioteczną babkę Stanisławę Nowacką z Ostroroga do galerii, którą z okazji Roku Kobiet tworzy Instytut Pileckiego w Warszawie. Kiedy przeczytałam na Facebooku zachętę do opisania kobiet, które w 1918 roku po raz pierwszy skorzystały z prawa wyborczego, już wiedziałam, że ciocia Stasia – najstarsza siostra mojej babci Józefy (na zdjęciu z 1920 roku…
Pleszew z prądem 120 lat
19 grudnia 1898 roku o godzinie 18.00 pleszewski rynek został po raz pierwszy oświetlony światłem elektrycznym. Były to trzy lampy łukowe. To był na pewno wielki dzień dla mieszkańców miasta Pleszewa. Prawdopodobnie wyszli oni na Rynek czyli Markt, żeby zobaczyć, jak zapalają się łukowe latarnie. Żarówek jeszcze nie wynaleziono. W łukowej lampie tworzył się łuk…
Patriotyczne telegramy sprzed 101 lat
Telegramy nadesłane z okazji ślubu Marii z Bociańskich i Władysława Radomskiego, który odbył się 9 września 1917 roku w Pleszewie, są źródłem wiedzy o nastrojach panujących w pleszewskiej społeczności w ostatnim roku zaboru pruskiego. Nie mamy, niestety telegramów, być może znajdują się w archiwach znanej pleszewskiej rodziny Radomskich. Albo zaginęły, tak jak ginie wiele rodzinnych…
Pleszewianka w Polskim Sejmie Dzielnicowym
Wśród 1100 delegatów na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu, który obradował od 3 do 5 grudnia 1918 roku była pleszewianka – Anna Suchocka – żona aptekarza. Dzisiaj przypada 100 rocznica tego wydarzenia. Historycy podkreślają, że „nie byłoby Powstania Wielkopolskiego, gdyby nie Polski Sejm Dzielnicowy”. Koniec wojny i chaos w Niemczech skutkował powstawaniem rad robotniczych, ludowych…
Moje ulubione powiatowe miejscówki
Powiatowy alfabet – czyli moje ulubione miejscówki. Zaczynam od zaprzyjaźnionego powiatu Ammerland, kończę na Żegocinie. A – jak Ammerland Ammerland, to powiat w Dolnej Saksonii (Niemcy), zaprzyjaźniony z powiatem pleszewskim od 19 lat. Jeździłam tam dwukrotnie, raz z delegacją powiatu, drugi raz z wycieczką z miasta Pleszewa, które ma podpisane porozumienie o współpracy partnerskiej ze…
Takie fajne chłopaki te Hallerczyki!
Ten post powstał na podstawie pamiętnika, który pod koniec życia napisał Julian Młynarczyk z Jedlca, uczestnik wydarzeń sprzed 100 lat, kiedy rodziła się niepodległa Polska. Wspomnienia są rękopisem. A zawarte w grubej księdze, pieczołowicie zeskanowanej i oprawionej przez wnuczkę Anię informacje, mogą być materiałem na kilka artykułów. To ona udostępniła mi „Pamiętnik Dziadka”, który stał…