70 pułk piechoty w czasach płk. Mieczysława Mozdyniewicza

W czasie kiedy dowodził pułkiem, Pleszew odwiedził generał Józef Haller oraz dwukrotnie Inspektor Armii gen. Edward Rydz Śmigły.

Koszary w Pleszewie?

Opowieść o Mieczysławie Mozdyniewiczu trzeba zacząć od pleszewskich koszar, które zostały zbudowane  przez Niemców tuż przed wybuchem I wojny światowej. Być może zlokalizowano je w Pleszewie ze względu na bliskość  granicy z Cesarstwem Rosyjskim? A może Niemcy lokując tu koszary, przygotowywali się do wojny z carem Rosji?
O przejściu granicznym w Bogusławiu pisałam TUTAJ

Poznał żonę

W dwudziestoleciu międzywojennym w koszarach stacjonował 70 pułk piechoty, który stał się częścią pleszewskiej społeczności.  Płk. Mieczysław Mozdyniewicz,  dowodził pułkiem najdłużej, bo od 1927 do 1935 roku.  Dużo się dzięki niemu w Pleszewie działo.

W swojej książce ,,Pułkownik Mozdyniewicz – żołnierz Polski niepodległej”, która była prezentowana w Muzeum Regionalnym w Pleszewie w 2004 roku, Beata Kozłowska pisze, że pułkownik zżył się bardzo z mieszkańcami Pleszewa. To tu spotkał przyszłą żonę – Anielę Janiakównę.

Zbudował stadion

To Mozdyniewicz zainspirował pleszewian do budowy boiska sportowego z trybuną. Plany zrobił i budowę trybuny nadzorował inżynier Antoni Janiak (przyszły teść). Radca Artur Szenic z Korzkiew (pierwszy starosta powiatu pleszewskiego w II Rzeczpospolitej) ofiarował na stadion fundusze oraz materiały.

Czytaj też:Artur Szenic pierwszy pleszewski starosta

Rozbudował pruskie koszary

Pułkownik rozbudował też dawne pruskie koszary. Powstały tam stajnie dla koni, kuźnia, pralnia, magazyny.  Pleszewianie wspierali te inwestycje, co potwierdzał  urodzony w Pleszewie, syn pułkownika -Mirosław Mozdyniewicz, który uczestniczył w promocji książki o ojcu.

Witał gen. Hallera

70 pułk piechoty dowodzony przez Mozdyniewicza, uczestniczył w życiu społecznym miasta Pleszewa. 25 września 1927 roku Towarzystwo Uczestników Powstania Wielkopolskiego w Pleszewie uroczyście obchodziło na pleszewskim Rynku rocznicę „Cudu nad Wisłą”.
Na uroczystość zaproszono samego gen. Józefa Hallera.  W listopadzie 1928 roku na pleszewskim Rynku odbyła się msza św. w 10 – lecie odzyskania niepodległości. Oczywiście z udziałem wojska.

Msza św. polowa na pleszewskim Rynku

Wręczenie sztandaru – uroczystość w koszarach

Przyjmował gen. Hallera

W sierpniu 1930 roku kolejna wielka uroczystość na Rynku – przekazanie sztandaru pułku, który ufundowali mieszkańcy powiatów: pleszewskiego, jarocińskiego i średzkiego.  Głowę Państwa na pleszewskiej uroczystości reprezentował gen. dywizji Edward Rydz Śmigły.

Parada wojskowa podczas przekazania sztandaru

Z tej okazji wydano w Pleszewie Jednodniówkę 70 PP. Wielki był to dzień nie tylko dla pułku ale dla całego miasta. Inspektor Armii gen. Edward Rydz Śmigły był w Pleszewie jeszcze raz. W sierpniu 1931 roku przeprowadzał inspekcję pułku, co uwieczniono na zdjęciu (wyżej).

Pomnik Piłsudskiego

Z inicjatywy pułkownika Mozdyniewicza odsłonięto  na terenie koszar pomnik Józefa Piłsudskiego, rok później ks. prałat Kazimierz Niesiołowski święcił nowe koszary, które mogły pomieścić cały batalion wojska. 11 listopada 1933 roku poświęcono nowe kasyno wojskowe.

Odsłonięcie pomnika Józefa Piłsudskiego

Codzienność w koszarach

Wiemy, jak wyglądało życie żołnierzy pod dowództwem płk. Mieczysława Mozdyniewicza. O 5.00 (w zimie o 6.00) pobudka, wspólna modlitwa, prace porządkowe, śniadanie  i raport. 6.30 (7.30)ćwiczenia przygotowujące do walki. 11.00 powrót do koszar i raport. Po obiedzie i czasie wolnym ok. 13.45 popołudniowe ćwiczenia: zajęcia sportowe, walka na bagnety, ćwiczenia w obronie przeciwgazowej, pogadanki z zakresu nauki o broni…. Po powrocie do koszar o 18.00 rozkaz dzienny, kolacja, czas wolny. 20.45 koniec dnia ogłoszony sygnałem trąbki.  W dni świąteczne zabawy, na które były zapraszane pleszewianki. W lecie pułk wyruszał na kilkutygodniowe ćwiczenia do miejsc koncentracji dywizji.

Orkiestra pułkowa – płk. Mozdyniewicz w środku

Edukacja

Pułkownik stawiał na edukację. 102 podoficerów, po odpowiednich kursach,  uzyskało świadectwa ukończenia szkoły podstawowej. W świetlicy można było słuchać radia, było kino i biblioteka. Działało Koło Towarzystwa Wiedzy Wojskowej, gdzie oficerowie studiowali zagraniczną literaturę wojenną, słuchali wykładów z wiedzy wojskowej.  Uprawiano też sport na nowym stadionie. W roku 1928 pułk zdobył w zawodach sportowo – wojskowych I miejsce.

Przedszkole wojskowe

Dla rodzin wojskowych

Staraniem komendanta Mozdyniewicza 6 lutego 1928 roku powstało w Pleszewie koło „Rodziny Wojskowej”. Pułk otworzył też przedszkole dla dzieci wojskowych i pracowników. utworzono Oficerski Fundusz Pożyczkowy oraz Podoficerski Fundusz Pożyczkowy.

Rodzina

Miłość swojego życia spotkał pułkownik Mozdyniewicz w Pleszewie. Była to Aniela Janiak, córka inżyniera Antoniego Janiaka. 10 kwietnia 1933 roku odbył  się ślub. Rok później urodził się w Pleszewie Mirosław. Pleszewianka była drugą żoną pułkownika. Z pierwszego małżeństwa, które zakończyło się rozwodem, miał on córkę Danutę, urodzoną w roku 1924. Taką informację znalazłam na stronie Bohaterowie  Bitwy nad Bzurą.  Z panną Mozdyniewiczówną – córką komendanta,  do Szkoły Podstawowej nr 2 w Pleszewie, uczęszczała pani Zofia Mikołajczak zd Łepek. W swoim albumie pani Zosia posiada zdjęcie, na którym jest też pułkownikówna.

Z lewej przebrana za pajaca Danuta Mozdyniewiczówna, z prawej drugi pajac – Zosia Łepkówna

Awans do Tarnopola

Jeszcze tylko dwa lata pułkownik pracował w Pleszewie. Jego wybitne zdolności dowódcze i organizacyjne zauważono ze stolicy.

Pożegnanie Mozdyniewiczów

16 października 1935 roku wyjechał do Tarnopola, gdzie został dowódcą 12 Dywizji Piechoty. W sierpniu 1939 roku  dostał przeniesienie  na stanowisko dowódcy 55 Dywizji Piechoty w Katowicach, a później dowódcy 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie. Rodzina została w Tarnopolu, miała dojechać później. 17 września 1939 roku sowieci zajęli Tarnopol.  Żona z dziećmi, nie zdążyła Tarnopola opuścić.

Wojna i okupacja

17 września 1939 Mozdyniewicz  trafił do niewoli niemieckiej. Przebywał w siedmiu obozach  w tym Oflag X C Lubeck, gdzie był zastępcą konspiracyjnego komendanta obozu gen. Tadeusza Piskora. W Colditz i Doessel był komendantem Tajnej Organizacji Bojowej. Zatwierdziła go Komenda Głowna Armii Krajowej. Po wkroczeniu wojsk sowieckich kierował rozładowaniem obozu w Doessel.

Powrót do Polski

W lipcu 1946 roku wrócił do Polski, Poza wojskiem pracował do emerytury. Zmarł w Słupsku, tam jest pochowany. Jego imieniem nazwano jedno z rond w Słupsku.

Odznaczenia

Płk. Mieczysław Mozdyniewicz posiadał liczne odznaczenia, w tym: Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918 – 1921 (taki sam medal posiada mój dziadek Wincenty Ratajczak) , Krzyż Niepodległości, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Odznakę za Rany i Kontuzje, Krzyż Niepodległosci, Złoty Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyż Walecznych (przyznany czterokrotnie, pierwszy raz w 1921), Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Skwer im. Mozdyniewicza

W 2017 roku dyrekcja Centrum Kształcenia i Wychowania OHP z dyrektorem Krystianem Piaseckim na czele, wystąpiła  z inicjatywą nazwania skweru z pomnikiem „Chwały artylerzystów” czyli armacie przeciwpancernej stojącej przy wejściu do dawnych koszar, imieniem pułkownika. Uroczystości zaplanowano na 23 maja.

Z awansem na generała

4 października 2019 roku pułkownik Mieczysław Mozdyniewicz został pośmiertnie awansowany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę do stopnia generała. Uroczystość odbyła się w Centrum Kształcenia i Wychowania OHP, które mieści się w dawnych koszarach wojskowych – budowanych z inicjatywy Mozdyniewicza.

Szczegóły TUTAJ

Zdjęcia z książki Beaty Kozłowskiej ,,Pułkownik Mozdyniewicz żołnierz Polski niepodległej””, ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Pleszewie, z książki  Michała Kaczmarka ,,70 Pleszewski Pułk Piechoty w fotografii”

Biografia  płk. Mieczysława Mozdyniewicza do przyjazdu do Pleszewa

Mieczysław Stanisław Mozdyniewicz urodził się 13 marca 1896 roku w Zbyszycach, w powiecie nowosądeckim[1]. Ukończył kurs podoficerski przy organizacji "Strzelec" (1913, pseud. Kmiotek). W czerwcu 1914 ukończył szkołę średnią w Krakowie i dwa miesiące później został zmobilizowany przez Związek Strzelecki.

16 sierpnia 1914 roku podjął służbę w 2 Pułku Piechoty Legionów, od 28 września t.r. jako podchorąży. Uczestniczył w walkach tego pułku, w maju 1915 został awansowany na podporucznika. Był kilkakrotnie ranny. Kolejne awanse uzyskał w kwietniu 1916 – porucznika i w sierpniu 1917 – kapitana. W sierpniu 1917 zakończył służbę w 2 Pułku Piechoty Legionów, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej i objął stanowisko dowódcy kompanii w Szkole Podchorążych. W sierpniu 1918 przydzielono go do sztabu 2 Pułku Piechoty (późniejszego 8 Pułku Piechoty Legionów) w Warszawie. Uczestniczył w rozbrajaniu Niemców.

W listopadzie 1918 został dowódcą batalionu w Dywizji Litewsko-Białoruskiej w Ostrowi Mazowieckiej. W marcu 1919 przeniesiony do Armii Polskiej we Francji pod dowództwem Józefa Hallera. Dowodził tam 5 Batalionem, potem 6 Pułkiem Strzelców Polskich (późniejszym 48 Pułkiem Piechoty Strzelców Kresowych). W grudniu 1919 powrócił z armią Hallera do Polski.

2 stycznia 1920 rozpoczął studia w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 skierowany został na front celem odbycia praktyki sztabowej. Służył jako oficer operacyjny w Sztabie 1 Armii, a w lipcu i sierpniu tego roku był szefem sztabu Grupy Operacyjnej generała Lucjana Żeligowskiego. W sierpniu 1920 awansowany na majora. Od października do grudnia tego roku był szefem sztabu w Brześciu.

Od stycznia 1921 roku kontynuował naukę w Wyższej Szkole Wojennej, jako słuchacz I Kursu Normalnego. We wrześniu 1921 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu „pełnych kwalifikacji do służby na stanowiskach Sztabu Generalnego”, został przydzielony do Dowództwa 28 Dywizji Piechoty w Warszawie na stanowisko szefa sztabu. Pełniąc służbę sztabową pozostawał oficerem nadetatowym 72 Pułku Piechoty w Radomiu[2][3]. Z dniem 15 października 1923 roku został przydzielony do Oddziału I Sztabu Generalnego w Warszawie na stanowisku kierownika referatu dyslokacyjnego[4][5][1].

1 grudnia 1924 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 64. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W czasie przewrotu majowego opowiedział się po stronie rządowej, za co został na krótko zawieszony w czynnościach służbowych i przebywał w areszcie domowym. 11 października 1926 roku został przeniesiony z dyspozycji szefa Sztabu Generalnego do 57 Pułku Piechoty w Poznaniu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. /Wikipedia/

Aktualizacja 15 sierpnia 2022