Irena Szarzyńska - Spychała herbu Junosza - ostatnia właścicielka pałacu i parku patronuje parkowi, który został zrewitalizowany dzięki pieniądzom z Unii Europejskiej.
Ponad 80 000 zł kosztowała rewitalizacja parku w Oborach w gminie Gizałki. Połowa tej kwoty to dotacja z Urzędu Marszałkowskiego w ramach XII edycji konkursu „Pięknieje wielkopolska wieś”.
Park w Oborach gm. Gizałki
Ratuje rodzinny majątek
Park w Oborach jest pozostałością po zespole pałacowo – parkowym, który stworzyła tu rodzina Szarzyńskich – właścicieli wsi Obory od połowy XVIII wieku. W 1935 roku, po nagłej śmierci ojca, Irena – absolwentka pleszewskiego liceum, rozpoczyna walkę o utrzymanie majątku w rękach rodziny – począwszy od spłacenia długów skarbowych, poprzez wycofanie podania o licytację. Odbudowuje chlewy, obory, świniarnie, wprowadza innowacyjną uprawę maku, rzepaku, grochu, zdobywa kredyt na założenie łąk wzdłuż traktu Kalisz – Pyzdry, tworzy kółko rolnicze w Grabie.
Park w Oborach jesienią 2022 roku
Nowatorka z Krzyżem
W tym trudnym czasie otrzymała pomoc od administratora folwarku swojej ciotki, Jana Spychały, który pomógł w odbudowie inwentarza stajennego. Za jego namową rozpoczęła likwidację topoli, które stanowiły prawie dwuhektarowy park i uniemożliwiały uzyskanie wysokich plonów, bo korzenie drzew pobierały zbyt dużą ilość wód. Wprowadziła również pionierską metodę chowu tuczników, kur i cieląt. Rozpoczęła inwestycje budowlane. Za całokształt pracy w dziedzinie gospodarczej otrzymała Brązowy Krzyż Zasługi, który miała odebrać w Koninie.
Wysiedlona
Po wejściu Niemców w 1939 roku Irena traci Obory, nie podpisuje Volkslisty i w lutym 1940 zostaje wysiedlona do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie pracuje w różnych miejscach. Wspiera partyzantów, a po złożeniu przysięgi Armii Krajowej, bierze czynny udział w udzielaniu pomocy rannym. Uchodzi z życiem, unikając łapanki na dworcu w Opocznie.
Pozbawiona majątku
Po wojnie, wraz z wycofującymi się wojskami niemieckimi, wraca na swoje. Po raz kolejny odbudowuje majątek po wojennych zniszczeniach. W 1947 roku wychodzi za mąż za Jana Spychałę – zarządcę majątku w pobliskim Kretkowie. Jednak wkrótce reforma rolna pozbawia rodzinę majątku i zmusza do opuszczenia pałacu. Wędrują po dzierżawach, w końcu osiadają w Suchym Lesie. Irena Szarzyńska -Spychała do końca życia jest aktywna. O jej życiu można przeczytać na portalu Cyfrowa Szkoła Wielkopolski 2020.
Pałac zasiedlony, potem rozebrany
Po wyjeździe właścicieli, do pałacu wprowadzają się pracownicy majątku, wśród nich rodzice Piotra Lis, którego ojciec tam pracował. Piotr pamięta, że w latach 60. mieszkały tam trzy rodziny: Grasia, który był zarządcą majątku, Szkudlarków oraz ich – Lisów. Na początku lat 70. Lisowie pobudowali dom i wyprowadzili się z pałacu. Piotr mówi, że ostatecznie gmina rozebrała opuszczony pałac w końcu lat 70.
Resztki ruin po pałacu w OborachRuiny pałacu Szarzyńskich w OborachPark w Oborach 2022
Pamiętają
Ale pamięć po Irenie z Szarzyńskich Spychale przetrwała. Dzielną kobietę upamiętniają tablice zamieszczone w zrewitalizowanym parku. Zadanie pn. „Dla mieszkańca i turysty, dla pieszego i rowerzysty – tworzymy miejsce wypoczynku poprzez rewitalizację parku w Oborach” kosztowało 82 414,25 zł, z czego 40 000 zł to dotacja Samorządu Województwa Wielkopolskiego w ramach programu „Wielkopolska Odnowa Wsi 2020+”. Pozostała część inwestycji w wysokości 24 849,25 zł została sfinansowana z budżetu gminy oraz środków funduszu sołectwa Ruda Wieczyńska w kwocie 7 558,00 zł.
Na terenie parku pojawiły się elementy małej architektury w postaci: ławek, koszy, stojaków na rowery oraz ogrodzenia ruin.
Irena Kuczyńska
Irena Kuczyńska