Irena Kuczyńska
Gold glass
Polskie dziedzictwo kulturowe wzbogaciło się o kolejny cenny zabytek. Odzyskany fragment rzymskiego naczynia typu gold glass – luksusowego szkła antycznego zdobionego miniaturami malowanymi i grawerowanymi w złotej folii – został odnaleziony w prywatnej kolekcji w Stanach Zjednoczonych. Zabytek z IV wieku n.e. przedstawia rzymskie małżeństwo Caritosę i Venantiego z dziećmi oraz łacińską inskrypcję: „Caritosa, Venanti(us), vivatis in Deo” („Caritosa i Venantius – niech żyjecie w Bogu”).
Z kolekcji Czartoryskich
Naczynie pochodziło z kolekcji Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej, gromadzonej na zamku w Gołuchowie i włączonej w 1893 r. do ordynacji Rodziny Książąt Czartoryskich. Wywiezione z Gołuchowa przed wybuchem II wojny światowej przez Marię Ludwikę Czartoryską do Warszawy, później zawłaszczone przez Niemców, po wojnie uznane zostało za stratę wojenną.
Kolekcja Izabelli Czartoryskiej w Poznaniu
W Ameryce
Na profilu Muzeum Narodowego w Poznaniu, czytamy, że dzięki czujności amerykańskiej archeolożki dr Dorothy King oraz współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z amerykańskimi służbami – Department of Homeland Security, Homeland Security Investigations i Prokuraturą Okręgową Hrabstwa Nowy Jork – fragment udało się odzyskać.
Przez Poznań do Gołuchowa
Uroczystość przekazania artefaktu odbyła się 15 października 2025 r. w siedzibie Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku. Do końca listopada szkło można będzie oglądać w Galerii Sztuki Starożytnej Muzeum Narodowego w Poznaniu, a od grudnia – w Muzeum Zamek w Gołuchowie, dokąd powróci na swoje historyczne miejsce.
Po dyptyku i arrasie
Przypomnijmy, że w 2023 r. do kraju wrócił średniowieczny dyptyk z warsztatu z Brugii, a w tym roku – renesansowy arras. Dyptyk oraz arras można oglądać w sypialni królewskiej na Zamku w Gołuchowie.
Dyptyk z kolekcji Czartoryskich wrócił do Gołuchowa
Od Allegro do królewskiej sypialni – historia odzyskanego gobelinu Czartoryskich
Tylko w 2025 roku zakończono 20 postępowań, dzięki którym odzyskano 23 dobra kultury. Obecnie prowadzonych jest blisko 200 spraw w 18 krajach, co czyni Polskę jednym z liderów w zakresie ochrony i restytucji utraconego dziedzictwa.
Irena Kuczyńska