Pleszewianie walczyli pod Monte Cassino

Dzisiaj przypada 75 rocznica bitwy zwanej także Bitwą o Rzym. Pod Monte Cassino walczyli Pleszewianie.

Zespół Szkół Publicznych w Taczanowie Drugim nosi imię Bohaterów Monte Cassino. W 20 rocznicę nadania szkole sztandaru zorganizowano uroczystość, w której uczestniczyła Danuta Basińska – Szablewska – córka uczestnika bitwy Kazimierza Basińskiego.To ona przypomina nam bitwę oraz nazwiska pleszewian, którzy w niej uczestniczyli.

Stoczona 18 maja bitwa, uznawana jest przez historyków za jedną z największych, najbardziej zaciętych bitew II wojny światowej. Walki w rejonie górskiego masywu Monte Cassino trwały od stycznia 1944 roku.
Wojska alianckie wspierane potężnymi siłami lotniczymi trzykrotnie, bezskutecznie atakowały pozycje niemieckie na tzw. Linii Gustawa, której jednym z filarów były umocnienia na Monte Cassino.
W walkach tych poległo ponad 50 tysięcy żołnierzy różnej narodowości: Anglików, Amerykanów, Francuzów, Kanadyjczyków, Nowozelandczyków, Hindusów nie osiągając oczekiwanego zwycięstwa.
Alianci rozpoczęli niebawem czwartą ofensywę. 11 maja 1944 roku ruszyło kolejne natarcie tym razem z udziałem żołnierzy 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa.
Zadaniem Polaków, wspieranych przez XIII i X Korpus Brytyjski, było zdobycie wzgórza Monte Cassino bronionego m.in. przez elitarną niemiecką dywizję spadochronową. Pomimo niezwykłego męstwa i ofiarności polskich żołnierzy, to pierwsze natarcie załamało się.

Drugie natarcie ruszyło 17 maja. Polacy pod bezustannym ogniem nieprzyjaciela, w zaciętej walce o każdy metr zaminowanego terenu, o każdy bunkier i o każde wzgórze, likwidowali doskonale zabezpieczone gniazda niemieckiego oporu.
18 maja 2 Korpus Polski przełamał wreszcie opór niemiecki i nad ruinami klasztoru na Monte Cassino załopotała biało- czerwona flaga. Walki trwały jeszcze do końca maja, ale droga na Rzym została otwarta.

Po bitwie gen. Marc Clarc dowódca 5 Armii amerykańskiej powiedział: ‘”Korpus Polski, wspaniała formacja bojowa sprawił to, czego nie potrafiliśmy wszyscy – zdobył Monte Cassino”.
Zwycięstwo zostało okupione śmiercią 923 żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Na polskim cmentarzu wojennym na Monte Cassino spoczywa ponad tysiąc poległych żołnierzy ze swoim dowódcą zmarłym w latach 70 tych ubiegłego wieku gen. Andersem.
Cmentarz zdobią wykute w kamieniu wymowne sentencje, z których jedna brzmi: „ My żołnierze polscy oddaliśmy Bogu ducha, ziemi włoskiej ciało, a serca Polsce”.
W szeregach 2 Korpusu walczyli w tej bitwie także żołnierze z Ziemi Pleszewskiej. Większość z nich służyła przed wojną w 70 Pułku Piechoty w Pleszewie.

W Polsce Ludowej przez lata pomijani, przemilczani. Warto z okazji rocznicy bitwy przypomnieć ich nazwiska. Byli to: mój ojciec strz. Kazimierz Basiński ( 18 Lwowski Baon Strzelców) ur. w Kowalewie, ranny w bitwie, odznaczony Krzyżem Walecznych, sierż. Piotr Biały, sierż. Leon Cholewa z Brzezia, łącznościowiec, Antoni Fabisz z Gołuchowa ( 15 Dywizjon, kompania zaopatrywania) ranny w bitwie, sierż. Ignacy Florczak, st. Szer. Stanisław Józefiak ze Sławoszewa (21 kompania transportowa), sierż. Stanisław Jurgawka ( 6 Kompania Warsztatowa), strz. Ignacy Matuszak (17 Baon Strzelców), sierż. Józef Piotrowski ze Skrzypni (oddział artylerii przeciwpancernej), ppor. Józef Rokiczan (oddział artylerii przeciwpancernej). W obsłudze kwatermistrzowskiej i w zaopatrzeniu jednostek bojowych służbę pełnili; chorąży Jan Bartkowiak, sierż. Jan Kempa, sierż Franciszek Zimniak, sierż Łukasz Żurkiewicz.

W bitwie poległ w pierwszym natarciu Pleszewianin sierż. Roman Strzyżyński ( 13 Baon Strzelców). Spoczywa na polskim cmentarzu na Monte Cassino. Został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych.

Kazimierz Basiński

Obchodząc 75 rocznicę tej owianej już legendą zwycięskiej bitwy, nie zapominajmy o bohaterach spod Monte Cassino, którzy na ziemi włoskiej walczyli „za naszą i waszą wolność”, a swoją walką i ofiarą życia potwierdzili miejsce Polski wśród narodów świata – apeluje córka pleszewianina, uczestniczącego 75 lat temu w bitwie pod Monte Cassino.
Na zdjęciu poniżej Kazimierz Basiński na cmentarzu Monte Cassino przed grobem swojego dowódcy ppor. Leona Chałupy, maj 1992 r.

W piątek w Zespole Szkół Publicznych w Taczanowie Drugim świętowano
20 rocznicę nadania sztandaru Zespołowi Szkół Publicznych w Taczanowie Drugim, który nosi imię im. Bohaterów Monte Cassino.