Irena Kuczyńska
Kobiety na ławce
Wystawa, prezentująca sylwetki 18 Europejek, dla których europejskie wartości, takie jak wolność́, solidarność́ i różnorodność, są̨ efektem wielopokoleniowych zmagań́, gdzie kobiety odgrywały kluczową rolę, jest bardzo bliska członkiniom Klubu Kobiet Ławka nr 4. Wystarczy wspomnieć wydobytą z niebytu Annę Pleszewską, przez 30 lat właścicielkę miasta Pleszewa w I połowie XVI wieku. Albo delegatki powiatu pleszewskiego na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w grudniu 1918 roku. Czy kobiety, które działały w Stowarzyszeniach czy organizacjach. Kobiety są pomijane nawet jako patronki ulic, w Pleszewie można je policzyć na palcach jednej ręki. I żadna nie jest związana z Pleszewem.
Historie pleszewskich kobiet będą spisane
Niewidoczne Matki
Wracając do niezwykłej wystawy – jej celem jest prezentacja pionierskich osiągnięć kobiet, które współkształtowały współczesną Europę. Kobiet, które były orędowniczkami demokracji, postępu społecznego i sprawiedliwości, a mimo to pozostają niedostatecznie reprezentowane w opowieściach o zjednoczonej Europie. Poprzez spotkania z lokalnymi społecznościami i rozmowy z przedstawicielami i przedstawicielkami różnych pokoleń pragniemy zapewnić „Matkom Europy” widoczność, na którą zasługują – czytamy na profilu Fundacji www.geremek.pl , która współtworzy projekt.
„Matki Europy” realizuje konsorcjum organizacji pozarządowych z Węgier (Magyarorszagi Europa Tarsasag), Niemiec (Alliance4Europe), Grecji (Inter Alia), Hiszpanii (Asociacion Consortium Local-Global Coglobal), Czech (Knihovna Vaclava Havla), oraz z Polski (Fundacja Centrum im. prof. Bronisława Geremka i Polska Fundacja Roberta Schumana). W Polsce działamy przy merytorycznym wsparciu Muzeum Historii Kobiet.
Herstorie na portretach
Na portretach znajdują się portrety osiemnastu wyjątkowych kobiet z sześciu europejskich krajów. Są to myślicielki, artystki, polityczki i aktywistki. Przypominają one, że europejskie wartości, takie jak wolność́, solidarność́ i różnorodność, są̨ efektem wielopokoleniowych zmagań́, w których kobiety odgrywały kluczową rolę. Przedstawione herstorie nie tylko skłaniają̨ do refleksji nad dziedzictwem „Matek Europy”, lecz inspirują̨ do budowania lepszej przyszłości.
Tytuł wystawy nawiązuje do książki „Brakująca połowa dziejów. Krótka historia kobiet na ziemiach polskich”, autorstwa Anny Kowalczyk (Wydawnictwo W.A.B., 2018). Kuratorki wystawy: to Iwona Chmura-Rutkowska, Edyta Głowacka-Sobiech, Anna Kowalczyk, Aleksandra Saczuk.
Polki wśród Matek Europy
Członkinie Klubu Kobiet Ławka nr 4 wybrały się do Poznania we wtorek 20 maja na oficjalny wernisaż wystawy, w którym uczestniczyły kuratorki Edyta Głowacka – Sobiech i Iwona Chmura – Rutkowska. Była też obecna prof. Danuta Hubner – pierwsza reprezentujący Polskę komisarz w Unii Europejskiej (ds. polityki regionalnej), posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kadencji – reprezentantka polskich bohaterek projektu „Matki Europy”. Jedna z trzech Polek – oprócz jej portretu znajdowały się na wystawie jeszcze dwa – Anny Walentynowicz – opozycjonistki w PRL, współzałożycielki Wolnych Związków Zawodowych, działaczki NSZZ „Solidarność”, Damy Orderu Orła Białego i Agnieszki Holland – polskiej reżyserki filmowej i teatralnej, scenarzystki filmowej i aktorki, reprezentantki nurtu zwanego kinem moralnego niepokoju, Damy Orderu Odrodzenia Polski (II i IV Klasy). Od grudnia 2020 przewodniczącej Europejskiej Akademii Filmowej[1].
Kuratorskie zwiedzanie
O Matkach Europy upamiętnionych na zdjęciach opowiadała kuratorka prof. Edyta Głowacka Sobiech, która wraz z prof. Iwoną Chmurą – Rutkowską powiodły obecne na wydarzeniu kobiety, bo to głównie one uczestniczyły w zwiedzaniu wystawy.
Demokracja potrzebuje kobiet
Po zwiedzeniu wystawy w sali konferencyjnej Bramy Poznania odbył się panel dyskusyjny o roli kobiet w przemianach społeczno-politycznych w Polsce. Gościniami panelu „Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje matek?” były: prof. Danuta Hübner – pierwsza polska komisarz UE, wieloletnia posłanka do Parlamentu Europejskiego, Ewa Wójciak, działaczka opozycyjna, aktorka i reżyserka teatralna oraz Paulina Stochniałek, samorządowczyni, której starania przyczyniły się do powstania Muzeum Historii Kobiet w Poznaniu. Panie dzieliły się swoimi doświadczeniami z funkcjonowania kobiet w świecie zdominowanym przez mężczyzn. Panel prowadziła wspomniana już prof. Iwona Chmura-Rutkowska – pedagożka, socjolożka, edukatorka antydyskryminacyjna związana z Wydziałem Studiów Edukacyjnych UAM, kierowniczka, badaczka i konsultantka projektów z zakresu ukrytych funkcji edukacji, przeciwdziałania przemocy motywowanej stereotypami, edukacji antydyskryminacyjnej oraz studiów nad historią kobiet.
Była okazja do rozmów, wymiany myśli oraz uzmysłowienia sobie, że rozpoczęta przez pokolenie naszych babć emancypacja kobiet wcale się nie skończyła.
Czytaj też:Pleszewianki z Klubu Kobiet Ławka nr 4 przełamują mit, iż kobieta upadłą jest
Pleszewianki świętowały w bibliotece 105 rocznicę praw wyborczych
Projekt dofinansowano z programu Unii Europejskiej „Obywatele, Równość, Prawa i Wartości” (program CERV, grant nr 101143916).
Irena Kuczyńska