Irena Kuczyńska
Piątek, 25 października 2024 roku będzie ostatnim dniem pracy dyrektora Wiesława Kaczmarka w Muzeum Ziemiaństwa – Zespole Pałacowo – Parkowym w Dobrzycy. O swojej pracy, o ludziach i doświadczeniach, które wywiezie do Łodzi, po 9 latach życia w Pyrlandii Wiesław Kaczmarek opowiedział w rozmowie dla portalu www.pleszew24.info TUTAJ
Rozmowa wysłuchana, posłuchajmy zatem, jak dziewięcioletnią działalność dyrektora Wiesława Kaczmarka oceniają osoby, które z nim współpracowały.
Regionalista
Kazimierz Balcer – regionalista, znawca historii Dobrzycy, były prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi DobrzyckiejTowarzystwa , autor licznych artykułów i książek ale też pracownik Muzeum Ziemiaństwa ocenia odchodzącego dyrektora z kilku perspektyw. Po pierwsze – jako człowieka, dzięki któremu Muzeum Ziemiaństwa zaistniało w środowisku naukowym a to za sprawą publikacji bardzo wysoko ocenianych zwłaszcza dlatego, że wszystkie treści były oparte na tekstach źródłowych, na co bardzo zwracał uwagę dyrektor – podkreśla Kazimierz Balcer. Dodaje, że również katalogi towarzyszące wystawom były cenione przez kolekcjonerów jako kompendium wiedzy o eksponatach. A te były ściągane do Dobrzycy z muzeów w całej Polsce. Chętnie też swoje kolekcje udostępniali kolekcjonerzy prywatni – a wszystko było zawsze powiązane z ziemiaństwem – zapewnia z uznaniem historyk.
Wystawa szkła i wyrobów emalierskich w Dobrzycy
Jego zdaniem odchodzący dyrektor dbał też o eksponaty zakupowane dla muzeum – i tu mówi o ziemiańskiej jadalni odtworzonej w dawnej jadalni Gorzeńskich, gdzie w kompletowaniu zastawy zadbano o najdrobniejsze szczegóły m.in. łyżeczki do konfitur…
Dawna ziemiańska jadalnia w Muzeum Ziemiaństwa
Jako członek Rady Muzeum Kazimierz Balcer zwraca uwagę na budowane przez Wiesława Kaczmarka relacje z ziemianami, którzy bywali tu zapraszani na konferencje, spotkania, przekazywali muzeum książki, wypożyczali zbiory na wystawy, byli ze współpracy z dyrektorem zadowoleni i chętnie tu przyjeżdżali. Zaś kontakty z potomkami ostatnich właścicieli pałacu – Czarneckich – są podtrzymywane – mówi historyk. Ocenia on też Wiesława Kaczmarka jako człowieka – jego zdaniem był super!
O ziemiaństwie w Muzeum Ziemiaństwa
Potomkini Turnów
Okazuje się, że w Dobrzycy chętnie bywają nie tylko potomkowie ostatnich właścicieli czyli Czarneckich ale też potomkowie rodziny Turnów herbu Trzy Kotwice, którzy po bezpotomnej śmierci Augustyna i Aleksandry Gorzeńskich odziedziczyli pałac i majątek. Tak też było z Panią Izabelą Turno – Przybylską, seniorką rodu, która odwiedziła po raz kolejny to piękne miejsce w dniu 9 października 2021 wraz ze swoją córką – Biancą Marią Turno – Dachowicz, jej mężem – Piotrem Dachowiczem, ich synem – Alexandrem ( Dachowiczem) oraz wnuczką Pani Izabeli – Natalią Zatora – Turno , z okazji Jej 25 – tych urodzin.
Pani Izabela tę rodzinną uroczystość chciała podkreślić pięknym entourage’em dobrzyckiego pałacu i jesiennym spacerem alejkami otaczającego obiekt parku. Tego samego dnia odbywała się również Debata konstytucyjna i koncert, wydarzenie organizowane przez pana Piotra Bilińskiego w ramach spotkań Stowarzyszenia Potomków Sejmu Wielkiego ( grupa członków i przyjaciół). Tematem debaty był : Sejm Wielki i Konstytucja 3 Maja, historia i dziedzictwo.
Tym samym Pani Izabela Turno, będąc w Dobrzycy, chodząc śladami swoich Przodków, słuchając wykładów panelistów Debaty (sama, wraz córką i wnukami będąc Potomkami Sejmu Wielkiego), świętując urodziny wnuczki, do ostatnich chwil aktywnie wykorzystywała swoje piękne i długie życie. Odeszła rok później, 1.10.22 r. , w wieku 90 lat. Takie informacje przekazała mi córka Bianca – także zauroczona Dobrzycą i tym, że Muzeum Ziemiaństwa jest miejscem, gdzie polscy ziemianie spotykają się z życzliwością i są mile widziani.
Splendor Wielkopolski w Muzeum Ziemiaństwa
Przedstawicielka ziemiaństwa
Zapytana o współpracę z odchodzącym dyrektorem – Wanda Niegolewska – prezeska Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego w Poznaniu, członkini Rady Muzeum uważa, że Wiesław Kaczmarek był prawdziwym liderem, pozwalał pracownikom się rozwijać, realizować własne pomysły ale … tę działalność kontrolował. Wanda Niegolewska podkreśla, że organizowane przez Muzeum Ziemiaństwa konferencje, przyciągały przedstawicieli ziemiaństwa. W programie było zawsze omówienie aktualnej wystawy. Dodaje, że merytorycznie członkowie TPZ zawsze wspierali dyrektora. Np. dr Karolina Podczaska – potomkini Mańkowskich, współpracowała przy tworzeniu albumu poświęconego kobietom w powstaniach. Wiesław Kaczmarek bywał też zapraszany do poznańskiej siedziby PTZ na spotkania m.in. opłatkowe.
Tworzył relacje
Ale nie tylko ziemianie dobrze się czują w Dobrzycy i mogą liczyć na życzliwość. O tym, że Wiesław Kaczmarek potrafił budować mosty pomiędzy instytucjami i tworzyć relacje, świadczą wypowiedzi dwojga dyrektorów placówek kultury. Sylwia Nowicka dyrektorka Muzeum w Lewkowie, zapytana o Wiesława Kaczmarka, odpowiedziała: „Gdy 3 października 2022r. Lewków był uroczyście otwierany po czteroletnim solidnym remoncie, a ja odbierałam w tym dniu powołanie, by tydzień później rozpocząć pracę jako dyrektor Muzeum w Lewkowie, to właśnie dyrektor Muzeum w Dobrzycy podszedł do mnie, dodał otuchy i zapewnił, że zawsze mogę na niego liczyć i że chętnie pomoże. I nie były to tylko słowa, ale rzeczywiście w wielu sprawach pomagał, nawet prowadził za rękę. Jestem za to Panu Dyrektorowi ogromnie wdzięczna, bo to nie jest częste zachowanie, w żadnym środowisku”.
Dyrektor Zajezdni
Przemysław Marciniak – dyrektor Zajezdni Kultury w Pleszewie mówi, że „Wiesław Kaczmarek był nielicznym przykładem człowieka, który potrafił budować mosty między instytucjami”. Jako przykład podaje Koncerty Pod Panteonem, gdzie Muzeum Ziemiaństwa udostępniało miejsce zaś ZK zapewniała udział artystów. Kiedyś, w czasach Gorzeńskich Panteon mógł być miejscem obcowania z muzyką – zatem koncerty doskonale wpisywały się w misję muzeum, które jakkolwiek „nienachalnie” ale ma nawiązywać w swoich działaniach do życia polskiego ziemiaństwa.
Pianistka
Dyrektor muzeum
Współpracę z Wiesławem Kaczmarkiem – doskonałym muzealnikiem, bardzo sobie ceni Adam Staszak – dyrektor Muzeum Regionalnego w Pleszewie. Mówi o konferencjach naukowych, w których uczestniczył a także o wspólnej konferencji obu muzeów, zaplanowanej na przyszły rok, już po odejściu dyrektora. Podkreśla, że Wiesław nie stronił od wyzwań, kiedy mu nałożono na barki zorganizowanie od zera muzeum w Winnej Górze (miało być filią Muzeum Ziemiaństwa – dop. IKA), też sobie poradził.
Starszy Bractwa
W dobrzyckim pałacu ma siedzibę Bractwo Strzeleckie św. Tekli, które założył na początku XIX wieku, po powrocie z emigracji, założył właściciel miasta i rezydencji gen. Augustyn Gorzeński. Obejmowało parafię w Dobrzycy, dlatego 100 lat później przybrało patronkę św. Teklę. W 2006 roku Bractwo reaktywowano. Dyrektor Muzeum Ziemiaństwa oraz dobrzycki proboszcz, zgodnie ze statutem, bywa też członkiem Bractwa, które ma siedzibę w pałacu przy Pleszewskiej 1, co wpisuje się w misję muzeum, wszak Bractwo stworzył ziemianin. To na pałacowych schodach odbywa się zwykle Intronizacja Króla Kurkowego, zaś dyrektor funduje tarczę intronizacyjną – mówi Starszy Bractwa Roman Żychlewicz, który o Wiesławie Kaczmarku może mówić „tylko dobrze”. Na pożegnanie dyrektor otrzymał odznaczenie od Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP.
Dyrektor GCK
Dobra współpraca z Wiesławem Kaczmarkiem zaowocowała wieloma działaniami na rzecz lokalnej społeczności – uważa Wojciech Maniak – dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Dobrzycy. Przede wszystkim dyrektor otworzył Muzeum Ziemiaństwa i park dla mieszkańców gminy Dobrzyca. Kiedy tamtędy przejeżdżam, widzę parking zastawiony samochodami; ludzie chętnie zaglądają do pałacu ale też spacerują, chętnie zatrzymując się przy tablicach z informacjami i zdjęciami tego, co tu było wiele lat temu – stwierdza dyrektor Maniak. Dodaje, że Wiesław Kaczmarek był otwarty na współpracę z GCK. Mówi o wspólnie organizowanych imprezach m.in. Rajdzie Pojazdów Zabytkowych Pleszew – Jarocin – Dobrzyca, dożynkach czy Dniach Dobrzycy. Dyrektor zawsze udostępniał pałac i park „za koszty prądu”.
Szansę na oswajanie z zabytkiem i ziemiaństwem miały też dzieciaki z dobrzyckiej szkoły, które podczas pałacowych półkolonii organizowanych przez Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych Mieszkańców Gminy Dobrzyca odbywały zajęcia w pałacu i w parku. Wystarczyło pisemko i zgoda była – podkreśla Wojciech Maniak – prezes Stowarzyszenia.
Burmistrz Dobrzycy
O dobrej współpracy z dyrektorem zapewnia burmistrz Jarosław Pietrzak – imprezy plenerowe, eventy, zaangażowanie w proces odzyskiwania przez Dobrzycę praw miejskich – wszystko to podnosiło rangę przedsięwzięć organizowanych przez gminę – mówi burmistrz, z cichą nadzieją na to, że tak będzie dalej…
Ulubiona miejscówka
Dla mnie osobiście Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy jest ulubioną miejscówką. Jako dziennikarka „Gazety Pleszewskiej”, Radia Centrum, śledzę jego tworzenie od przysłowiowych pierwszych dni. Pamiętam rusztowania stojące wokół budynku a potem stopniową rewitalizację (nie wiem, czy to słowo oddaje sens moich myśli) kolejnych pałacowych sal. A potem pierwsze wydarzenia – koncerty, wystawy – wszystko to znajdziemy na łamach gazet (także „Ziemi Kaliskiej”, „Głosu Wielkopolskiego” od lat 90. począwszy. Odkąd media przeniosły się do przestrzeni wirtualnej także tam są moje teksty o muzeum na kilku portalach a od 2016 roku, także na moim blogu.TUTAJ
Historyczne obrazy Kossaków w Muzeum Ziemiaństwa
Dyrektorzy
Pamiętam kolejnych dyrektorów od Michała Karalusa począwszy, poprzez Iwonę Krawiec, Jana Bartczaka, Wojciecha Dąbrowskiego do Wiesława Kaczmarka, który pracował w Muzeum Ziemiaństwa od 2015 roku. Kiedy świętowano 15 – lecie muzeum, panowie zrobili sobie pamiątkowe zdjęcie.
Teraz wspólne fotki z pracownikami robi sobie Wiesław Kaczmarek. Od poniedziałku nastanie w Dobrzycy nowy dyrektor Dariusz Grodziński. Mam nadzieję, że dobrzyckie muzeum i park będą miejscem, do którego będę wracać aby zanurzyć się w historię, spotykać ciekawych ludzi, słuchać muzyki i cieszyć oko przyrodą.
Zmiana warty w Muzeum Ziemiaństwa
Zdjęcia, zdjęcia, zdjęcia
Czytaj:
Irena Kuczyńska